Fibromiyalji nedir, Fibromiyalji Semptomları Nelerdir?

Çağımızda en sık görülen hastalıklardan bir tanesi de fibromiyaljidir.    Fibromiyalji tanım olarak; gövdenin altında ve üstünde,sağda ve solda olacak şekilde yaygın ağrı ile karakterize tutukluk yaratan ve çeşitli stres faktörleriyle artan ve bu rahatsızlıkların bir tanıya bağlanmadığı hastalıktır.

Araştırmacılar, fibromiyaljinin, beyninizin ve omuriliğinizin ağrılı ve ağrısız sinyalleri işleme şeklini etkileyerek ağrılı duyuları güçlendirdiğine inanıyor.

Belirtiler genellikle fiziksel travma, ameliyat, enfeksiyon veya önemli psikolojik stres gibi bir olaydan sonra başlar. Diğer durumlarda, semptomlar tek bir tetikleyici olay olmaksızın zamanla yavaş yavaş birikir.

Kadınların fibromiyalji geliştirme olasılığı erkeklere göre daha fazladır. Fibromiyaljisi olan birçok kişide ayrıca gerilim tipi baş ağrıları, temporomandibular eklem (TME) bozuklukları, irritabl bağırsak sendromu, anksiyete ve depresyon görülür.

Fibromiyaljinin tedavisi olmasa da, çeşitli ilaçlar semptomları kontrol etmeye yardımcı olabilir. Egzersiz, rahatlama ve stres azaltma önlemleri de yardımcı olabilir.

Çocuklar da dahil olmak üzere herkes fibromiyalji alabilir. Kadınların fibromiyaljiye sahip olma olasılığı erkeklerin iki katıdır. Semptomlar genellikle orta yaşta ortaya çıkar. Romatoid artrit, lupus ve sarkoidoz gibi diğer kronik rahatsızlıklardan muzdarip hastaların %20 kadarında fibromiyalji de olabilir.

Fibromiyalji Semptomları nelerdir?

En sık görülen semptom ağrı işaretidir.  Ağrılar vücudun çeşitli bölgelerinde görülmektedir ve kas ağrısına benzemektedir.  Fibromiyaljinin ikinci bir tanımı olarak “kas romatizması” kullanılır.  Bunun sebebi ise sık görülen bir diğer semptom tutukluk hissidir.  

Tutukluk özellikle sabah saatlerinde yataktan kalkacak dermanı olmadığı şeklinde ifade etmesiyle kendini göstermektedir. Tutukluk hissi öğlen saatlerine doğru azalır fakat yorgunluğun artmasıyla birlikte akşama doğru tekrar artar.

Üçüncü işaret ise uyku kalitesinde bozukluktur. Nedeni tam olarak bilinmemektedir.  Ağrı kaynaklı uyku kalitesinde bozukluk başlayabilmekte veya uyku kalitesindeki bozukluk ağrıyı tetikleyici şekilde artarak bir kısır döngü yaratmaktadır.  Fibromiyalji tanımdan da anlaşılacağı üzere bir kısır döngü rahatsızlığıdır.  Bu kısır döngünün en temel üçlüsü ise ağrı, tutukluk ve uyku kalitesindeki dengesizliktir.

Dördüncü semptom ise kişilerin stres kaynaklı faktörlerden çabuk etkilenmesidir. Bu stres ruhsal,kimyasal veya fiziksel stres olabilir.Strese karşı dayanıklılık düşük düzeydedir.

Son semptom ise yorgunluk hissidir.  Bu beş işaretten herhangi birine veya birkaçına sahipseniz uzman birine danışmanız tavsiye edilmektedir.

Fibromiyaljide uygulanan ilaçsız tedaviler nelerdir?

Araştırmalar fibromiyaljili kişilerde görülen bu semptomları azaltmada bazı fizik tedavi yöntemlerinin etkili olduğunu göstermektedir.  Bunlar; aerobik egzersizler, derin nefes çalışmaları, esneme ve güçlendirme egzersizleri, yoga ve manuel terapidir.

Yapılan çalışmalarda sekiz hafta aerobik egzersizin ağrı kontrolünde dirençli egzersizlerden daha üstün olduğu ifade edilmektedir. En az 20 dakika/gün, 2-3 kez/hafta yapılan aerobik egzersiz (yürüme, yüzme, hafif tempolu koşu gibi) ise, yaklaşık üç hafta içinde yaşam kalitesini arttırmakta, ağrı ve hassasiyeti azaltmaktadır. 

Yapılan bir diğer çalışmada ise, haftada üç gün 50 dakika, 12 hafta boyunca yüzmenin de ağrı ve yaşam kalitesinde yürüme kadar etkili olduğu gösterilmiştir.

Fibromiyalji tedavisi, bazı semptomlarınızı hafifletmeye ve yaşam kalitenizi iyileştirmeye çalışır ancak tam olarak bütün semptomları ortadan kaldırabilecek bir  tedavi methodu henüz uygulanamamaktadır.

Bazı hastalar için işe yarayan tedaviler, bazı diğer hastalara yardımcı olmayabilir. Size uygun bir kombinasyon bulmak için çeşitli tedavileri denemeniz gerekebilir. Bu normalde ilaç ve yaşam tarzı değişikliklerinin bir kombinasyonu olacaktır.

Fibromiyalji neden kaynaklanır?

Yapılan birçok çalışmaya rağmen,  fibromiyalji hastalığının sebebi tam olarak belirlenememiştir. Buna rağmen enfeksiyon,stres ve travma gibi tetikleyici ile etkilenen kalıtsal özelliklere bağlı genetik eğilimlerden kaynaklandığını gösteren çalışmalar da vardır.

Fibromiyaljinin kesin nedeni bilinmemektedir, ancak beyindeki belirli kimyasalların anormal seviyeleri ve merkezi sinir sisteminin (beyin, omurilik ve sinirler) vücutta taşınan ağrı mesajlarını işleme biçimindeki değişikliklerle ilişkili olduğu düşünülmektedir.

Ayrıca, bazı kişilerin ebeveynlerinden miras kalan genler nedeniyle fibromiyalji geliştirme olasılığının daha yüksek olduğu ileri sürülmektedir.

Çoğu durumda, durum aşağıdakiler gibi fiziksel veya duygusal olarak stresli bir olay tarafından tetikleniyor gibi görünmektedir:

• Yaralanma veya enfeksiyon
• Doğurmak
• Ameliyat olmak
• Bir ilişkinin bozulması
• Sevilen birinin ölümü

Fibromiyalji ağrıları nerelerde olur?

Fibromiyalji ağrısı göğüs bölgesinde olduğunda, kalp krizinin ağrısı ile benzerlik gösterebilir. Bu ağrı delici, keskin ya da yanma hissi gibi gelebilir ve kalp krizinde olduğu gibi nefes alamama hissi uyandırabilir. 

Fibromiyalji ağrısının en sık görüldüğü yer sırt bölgesidir.Bu ağrılar bölgede sebep olacak başka ağrılara benzetilebilir.Kalp krizi gibi…Bazı vakalarda ise bacaklarda ağrı görülür.

Fibromiyalji hassas noktaları vücutta simetrik olma eğilimindedir. Boyun, göğüs, omuzlar, kalçalar ve dizler çevresinde belin hem üstünde hem de altında bulunurlar. 

Fibromiyalji için 18 hassas nokta şunları içerir:

• Önde alt boyun
• Üst memenin kenarı
• Dirseğe yakın kol
• Diz
• Kafanın arka kısmındaki kafatasının tabanı
• Kalça kemiği
• Üst dış kalça
• Boyun arkası
• Omuzların arkası

Fibromiyalji geçer mi?

Fibromiyalji, genellikle yaşam boyu süren kronik bir hastalıktır. Ancak fibromiyalji ilerleyici bir hastalık değildir, yani zamanla daha da kötüleşmeyecektir. Ayrıca eklemlerinize, kaslarınıza veya organlarınıza zarar vermez. Fibromiyaljiyi tedavi etmek için adımlar atmak semptomlarınızı hafifletmeye yardımcı olabilir.

Fibromiyalji atakları nedir ve nasıl olur?

Fibromiyalji atağı, fibromiyalji semptomlarının geçici olarak kötüleşmesidir. Fibromiyalji, yorgunluk, uyku güçlüğü veya hafıza sorunları gibi diğer semptomlarla birlikte vücudunuzda kas ve eklem ağrısına neden olan kronik (uzun süreli) bir durumdur.

Fibromiyalji semptomları gelip gitme eğilimindedir, bu nedenle kendinizi daha kötü hissettiğiniz birkaç saat veya bir gün fibromiyalji atağı olarak kabul edilmez. “Ateş” veya “saldırı” terimi, semptomlarınızın normalden önemli ölçüde daha kötü olduğu birkaç gün veya haftadan oluşan uzun bir süreyi tanımlamak için kullanılır.

İnsanlar fibromiyalji alevlenmelerini farklı yaşarlar. Bir kişi sırt ağrısının çok daha şiddetli hale geldiğini görebilirken, başka bir kişi daha şiddetli baş ağrılarına sahip olabilir.