Sırt ve Diz

Eklemler rijit bir hal almadıysa düzelir. Eklemlerin tek tek mobilitesinin yani hareketliliğinin arttırılmasıyla başlanır. Kamburluğun seviyesine göre süre ve şiddet farklılık gösterebilir. Hareket kazandırıldıktan sonra bu durumun desteklenmesi gerekir. Gerekli kasların kuvvetlendirilmesi ve dayanıklılığının arttırılması gerekir. Uygun egzersiz programına alınıp düzenli aralıklarla egzersizlerin yapılıp kişinin kontrol altında tutulması gerekir. Kamburluk önlenebilir ve düzeltilebilir bir durumdur.

Sırttaki gerginliğin birçok sebebi olabilir. Öncelikle ayrıntılı bir değerlendirme yapılıp neden neyin sebep olduğu bulunur. Eklemlerdeki hareketsizlik veya fazla hareketliliğe bağlı refleks kasılma, kilitlenme , sinir hattındaki gerginlik veya hareketsizlik veya sinire olan baskı, tehdit ve konnektif dokudaki değişiklikler gibi birçok neden buna sebep olabilir. Bu duruma sebep olan durum bulunup uygun tedavi programı sonrasında gerginlikten dolayı oluşan hareket kısıtlılığı ortadan kalkar.

Sırtın hareketsiz kalması günlük hayattaki alışkanlıklarımızı etkiler. Otururken, yürürken yada koşarken hareket noktamız ve rotasyonun ( yani dönüşlerin) pivot noktasıdır. O yüzden sırt bölgesinin hareketli olması gerekir. Sırtın her yönden hareketinin kazandırılıp daha sonra da yeterli kas kuvvetinin arttırılması gerekir. Verilen egzersizlerin belli aralıklarla düzenli bir şekilde yapılması gerekir. Günlük hayatta da sırt posturüne dikkat edilip hareketsiz kalmamaya özen gösterilmelidir.

Daha çok masa başı çalışan, gün içinde hareketi az olan kişilerde ve öğrencilerde görülebilir. Bunun haricinde fonksiyonel kısalık varsa bu durumu kompanze etmek için duruşunu değiştirebilir. Ayrıca sinir kök basısına bağlı baskıyı azaltmak içinde duruşunu değiştirip bu duruma adaptasyon sağlayabilir. Skolyoz yani omurga eğriliği de duruş bozukluğuna sebep olabilir. Yani duruş birçok nedeni olabilir. Belli bir nedene bağlı olmadan oluşan duruş bozukluğu genelde posturüne ve duruşuna dikkat etmeyen veya genel vücut kuvveti düşük olan kişilerde görülür.

İyi bir değerlendirme gerekir. Sebebi direk torakal bölgeden kaynaklı olabilir. Sırttaki hareketsizlikten , eklem problemlerinden kaynaklı, duruş bozukluğundan kaynaklı veya sinir hattındaki herhangi bir problemden kaynaklı olabilir. Bunların dışında boyun veya belden kaynaklanan herhangi bir patolojik durum sonucunda da sırt bölgesine yansıyan ağrı oluşabilir. Bu durumda önce bel veya boyun probleminin tedavi edilmesi gerekir böylelikle ağrılar ortadan kalkar.

Hayır. Tedavi sonrasında şikayetler tekrarlamaz . Lakin  verilen egzersizler tedaviden sonrada belli sürede yapılması şartıyla . Tedavide nedeni yani altta yatan sebebi bulup tedavi ettiğimiz için patolojik durum tamamen ortadan kalkıyor. Bu durumda tekrarlaması için ya uygun kas kuvveti ile desteklenmiyor olması gerekir yada herhangi bir travma , kaza geçirilmiş olması gerekiyor.

Genelde ağrılar kişinin günlük hayattaki, iş ortamındaki , sosyal yaşantısı , ev yaşantısı , psikolojik durumu gibi çevresel her türlü yük durumu arttıkça ve bunu karşılayabilecek farkındalığı olmayınca başlar. Veya kişinin herhangi bir ekstra yükü olmamasına rağmen durumları , işi , yaşananları karşılayacak kapasitesi düşerse de ağrıların ortaya çıkma ihtimali vardır.

Genelde ağrılar kişinin günlük hayattaki, iş ortamındaki , sosyal yaşantısı , ev yaşantısı , psikolojik durumu gibi çevresel her türlü yük durumu arttıkça ve bunu karşılayabilecek farkındalığı olmayınca başlar. Veya kişinin herhangi bir ekstra yükü olmamasına rağmen durumları , işi , yaşananları karşılayacak kapasitesi düşerse de ağrıların ortaya çıkma ihtimali vardır.

Ayrıntılı bir değerlendirme sonucunda merdiven inip çıkmaya engel olacak sebep bulunarak tedavisi yapılabilir. İnip çıkmasını engelleyecek neden ne diz eklemindeki hangi problem buna neden olur , sadece merdiven inip çıkarken mi oluyor yoksa yürürken de var mı , oturup kalkarken de aynı ağrıyı hissediyor mu bunların hepsi ayrıntılı bir şekilde değerlendirilerek çözüme kavuşulur. Yani kişinin fonksiyonu ve ağrısı tedavi için ayrıntılı sorgulanır.

Özellikle menisküsteki yırtığın hangi seviyede olduğuna bakmak gerekir. Dizinin eklem ve eklem dışı dokularının muayenesi ayrı ayrı yapılması gerekir. Kişinin günlük aktivitelerini ve yaşam kalitesini ne denli etkiliyor ve kısıtlıyor bunlar sorgulanmalıdır. Eğer yırtık derecesi yüksekse ve yaşam kalitesini etkiliyorsa ameliyat gerekebilir. Ama yırtık derecesi az ve günlük yaşamını daha az kısıtlamışsa öncelikle manuel terapi ile tedavi olması gerekir.

Dizlerin yürürken içe doğru gitmesinin çeşitli sebepleri olabilir. Bunlardan biri kalça, diz ve ayaktaki dizilim bozukluğu olabilir. Bunun için gerekli manuel terapik uygulamalar ve egzersizler ile bu bölgelerin uygun dizilime getirilmesi sağlanarak çözüme kavuşulur. Bir diğer sebebi dizideki eksen kaybı olabilir. Bunu da uygun kas aktivasyonları ve motor kontrol egzersizleri ile kontrol altına alabiliriz.

Şu an olmasa bile ilerleyen zamanlarda zararı olabilir. Kişi normal kilosunda bile dizde yüklenme oluyor. Her bir kilo artışı durumunda yüklenme daha da artıyor. Bu da diz ekleminde dejenerasyona, harabiyete  neden oluyor. Her adım atışta, merdiven çıkışta , oturup kalkışta ekstra yük demektir. Tıpkı sürekli ağır bişey taşımak gibi. O yüzden tedavi sürecinde de olsa normalde de kilo verilmesinin önemi büyüktür.

Uzun süre oturduğunuzda dizin önünde ağrı olmasının nedeni diz eklem yüzeyinin dizin önünde bulunan kemik olan patella ile fazla temas etmesinden kaynaklanır. Bu temas çeşitli sebeplerden artmış olabilir. Patella çekiş açısının değişmesinden olabilir, kas aktivasyonu azalmasından veya eklemde ki herhangi bir durumdan kaynaklanabilir. Tedavide bu teması, sürtünmeyi azaltacak şekilde diz eklemine birşeyler yapıyoruz . Sonrasında da bunu kas kuvvetiyle destekleyerek bu durumun kalıcı çözüme kavuşturuyoruz.

İleri yaş, aşırı kilo , önceden geçirilen eklem yaralanmaları, eklemlerin aşırı kullanımı , zayıf bacak kasları ve genetik etkiler. Diz eklemindeki kıkırdak doku eklem hareketi için yumuşak , kaygan bir yüzey sağlar ve kemiklerin arasında yastikcik görevi görür. Kireçlenme olan kişilerde ise kıkırdak yapısı aşınma nedeniyle bozulur. Bu durumda ağrıya sebep olur. Eklemlerde şişme ve eklem hareketlerinde problemler ortaya çıkar .

Dizdeki boşa düşme hissi dizin stabilizasyon eksikliğinden kaynaklanır. Dizin kontrolünü sağlayan kasta motor kontrol kaybı vardır. Öncelikle aktivasyon sağlanıp onun üzerine diz stabilizasyon çalışmaları ile bu durumun önüne geçilir. Kişi yürürken dizini boşa atıyor gibi , bir anda sanki dizi kırılacakmıs gibi hisseder. Çok ciddi bir durum değildir ama önlem alınmazsa dizde harabiyete neden olabilir.

Ön çapraz bağ koptuktan sonra 2 yolu vardır. Eğer kişi aktif spor yapiyorsa ameliyat olması gerekir . Ama sedanter veya sporu hayatında aktif olarak yapmıyorsa sadece hobi olarak yapıyorsa ameliyat olmasına gerek yoktur. Önce manuel terapi görüp arkasından düzenli bir şekilde rehabilitasyon programına alınması gerekir. Ön çapraz bağın görevini yapan kası kuvvetlendirme çalışmaları yapılır.

Ayakta dururken dize içten ve dıştan gelen darbelerde aşırı gerilmeye bağlı yararlanabilir. En sık görülen bulgu bağın üzerine basıldığında hassasiyet hissedilmesidir. Yırtılan bağın üzerinde şişlik meydana gelir. Böyle  bir durumda öncelikle yumuşak doku tedavisi yapılır. Yumuşak doku iyileştikten sonra diz eklemi pozisyonuna bakılır. Diz eklemini iç veya dıştan sabitleyen kaslar kuvvetsizse kuvvetlendirme programi uygulanır.

Diz üstüne oturduğunda yada diz büküldüğünde eklem yüzleri fazla temas eder. Eğer eklemde yani eklem yüzlerinde kıkırdakta bir dejenerasyon, harabiyet varsa kişi bu fonksiyonu yerine getiremez. Getirmeye çalıştıkça şiddetli ağrı hisseder. Tedavide eklem aralığını rahatlatacak şekilde bişeyler yapıp varsa eklemdeki kayma hareketlerini arttıracak şekilde çalışılır.