Baş Ağrısı Nedir, Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Baş ağrısı, başın belli bölgelerinde zonklayıcı, sıkıştırıcı bir şekilde yavaş yavaş veya aniden gelişen bir durum olarak bilinir.
Baş Ağrısı Tipleri Nelerdir?
Baş ağrısı iki grupta incelenebilir. Birinci grup herhangi başka bir hastalığın sebep olmadığı migren, gerilim tipi baş ağrısı, boyun kökenli baş ağrısı ve nevraljik baş ağrısı gibi durumlardır. İkinci grup ise sinüzit, diş problemleri, kulak problemleri, damar problemleri, tümörler, kafa travmaları, tansiyon, enfeksiyon gibi problemlerle ortaya çıkan baş ağrılarıdır.
Boyun kökenli baş ağrısı başın bir yarısında; ya belirli bölgelerde ya da bir yay gibi hat çizerek tek taraflı hissedilir. Kişiler ağrı durumunda mutlaka başını bir yere yaslama ihtiyacı hisseder.
Gerilim tipi baş ağrısı başın etrafında bir bant varmış gibi bir ağrı hissine sebep olur. Nörolojik bulgular vermez. Stres ve uykusuzluk gibi durumlar bu tip baş ağrısına sebebiyet gösterebilir. Gerilim tipi baş ağrısında genellikle mide bulantısı, kusma gibi semptomlar görülmez.
Migren ise şiddetli bir baş ağrısı çeşididir. Genellikle öncesinde aura denen belirtiler ortaya çıkar. Migrende ağrıya, bulantı ve kusma eşlik edebilir. Aynı zamanda ışık ve sese ciddi hassasiyet gelişebilir. Bulanık görme, baş dönmesi gibi semptomlar da eşlik edebilir.
Baş Ağrısı Nedenleri Nelerdir?
Baş ağrısı aslında bir sinir sistemi hastalığıdır. Kas-iskelet sistemindeki problemler, kötü postür, diş sıkma problemleri, hormonal değişiklikler, kötü beslenme alışkanlıkları veya stres ağrıya sebep olabilir.
Baş ağrısı için genellikle net bir neden ortaya konulmaz. Ağrıya eşlik eden semptomlarla baş ağrısı sınıflandırılır.
Son dönemde yapılan çalışmalarda; boyun bölgesindeki problemlerin baş ağrısının temel sebeplerinden olduğu ortaya konmuştur. Boyun düzleşmesi, boyun fıtığı gibi hastalıklar baş ağrısına sebep olabilir. Ancak bu hastalıklara ek olarak boyun omurlarında meydana gelen mekanik bozukluklar da baş ağrısına neden olabilir. Üst boyun omurlarının yeterince hareket etmemesi ya da omurlardaki motor kontrol problemi baş bölgesine giden sinir ve damarları basınç altında bırakarak o bölgedeki dolaşımın bozulmasına sebep olur ve baş ağrısına zemin oluşturur.
Baş ağrısının nedenlerini ortaya koymak için boyun bölgesini detaylı bir şekilde değerlendirmek gerekir.
Boyun kökenli baş ağrısında şu semptomlar öne çıkmaktadır;
- Başın arka kısmında, şakak bölgesinde veya alın çevresinde ağrı olabilir ya da bu üç bölgeyi içine alan bir yay şeklinde ağrı hissedilebilir.
- Ağrı genellikle tek taraflıdır.
- Ağrı olduğu dönemlerde kişiler başını hep sabit bir yere yaslama ihtiyacı hisseder. Başı sabitledikleri zaman ağrılarında azalma olur.
Baş Ağrısı Nasıl Tedavi Edilir?
Baş ağrısı tedavisi tamamen kişiye özel olarak planlanlanmaktadır.
Öncelikle ağrıyı tetikleyen faktörler araştırılır. Bu faktörler;
- Boyun omurlarının dizilimindeki değişikler,
- Kötü postür ve bunlara bağlı olarak özellikle boynun üst kısmındaki kanlanmanın azalması gibi mekanik faktörler,
- Hormonal değişiklikler (özellikle kadınlarda regl dönemleri),
- Kötü beslenme alışkanlığı,
- Günlük yaşam aktivitelerindeki sorunlar
- Kişinin stresi yeterince iyi yönetememesi gibi parametreleri içerir.
Baş ağrısını tetikleyen faktörler bulunduktan sonra ağrının kaynağı açıklanır. Bu açıklamayı genelde kişilerin daha rahat anlayabilmesi için metaforlar üzerinden anlatılmaktadır.
Örneğin boyun kökenli baş ağrısı yaşayan bir bireye ağrısının sebebi olarak; ‘beynin büyük bir şehir ve boyun kısmının da bu şehre giden yol olarak tanımlanır. Yolun yapısındaki bozulmalar veya bazı bölgelerdeki daralmalar sonucunda ulaşımın kısıtlanabileceği anlatılır. Bu süreç uzadıkça şehirde problemlerin meydana gelebileceği’ gibi metaforlarla ağrının nedenlerini betimlenebilmektedir.
Tıpkı bu örnekte olduğu gibi boyun omurlarının dizilimindeki bozukluklar, kanal daralması, boyun fıtığı gibi durumlar beyne giden kan akışını azaltacağı için baş ağrısına sebep olabilir.
Pek çok manuel terapi ve fizik tedavi kliniğinde tecrübeli fizyoterapistler eşliğinde baş ağrısına yönelik tedaviler başarı ile uygulanmaktadır.Bu tedavi yönetemleri,
- Mobilizasyon teknikleri
- Manipülasyon teknikleri
- Yumuşak dokuya ait teknikleri içeren prosedürlerdir.
Baş ağrısı tedavisinde, ilgili doku üzerinde kan dolaşımını artıracak teknikler üzerinde çalışılır.
Kişiye özel terapötik egzersizler içeren ev egzersiz programları ile tedavinin sürekliliği ve kalıcılığınını artırılması sağlanmaktadır.
Kişilerin günlük hayatta yaptığı ağrıya sebep olan davranışlar tespit edilerek, bunları düzeltecek ergonomik öneriler de bulunulması da baş ağrısı tedavisinin bir parçasıdır.
Son olarak kişinin stres yönetimini sağlayıp yaşam enerjisini doğru yöne kanalize edebileceği bir yaklaşım ve tedavi modeliyle iyileşmenin fiziksel ve mental bütünlüğünü sağlanmış olunur.